Türkiye yeryüzünün en kırılgan bölgelerinden birinin üzerinde yer almaktadır. Bu açıdan bakıldığında Türkiye’nin tamamı deprem bölgesidir. Yeryüzü sürekli olarak değişime uğrayan canlı bir yapıdadır. İnsanlar bu değişimden çoğunlukla haberdar olamamaktadır. Bu süreç yüzyıllar boyu sürmektedir. Ancak bazen bu değişim oldukça hızlı bir şekilde gerçekleşmektedir. Bu şekilde hızlı gerçekleşen hareketlere deprem denmektedir.
Depremler genellikle fay denilen elastiki yapıda kırıkların hareket etmesi neticesinde oluşmaktadır. Depremler neticesinde lav püskürmeleri dahi yaşanabilmektedir.
Türkiye’de Deprem Bölgeleri
Türkiye deprem açısından oldukça aktif faylar üzerinde yer almaktadır. Japonya’dan Amerika Birleşik Devletleri’ne kadar uzanan Kuzey Anadolu Fay hattı ülkemiz üzerinden de geçmektedir. Ülkemizde 1000 km den uzun olan bu fay hattı her yık 1 ila 2 cm arasında hareket etmektedir.
Ülkemizde deprem tehlikesinin en yüksek olduğu il sayısı 32 tanedir. Deprem tehlikesinin yüksek olduğu il sayısı ise 26 tanedir. Deprem tehlikesi orta seviyede olan il sayısı 27 tanedir. Deprem tehlikesi düşük olan il sayısı 14 tanedir.
Türkiye’de Yer Alan Yapıların Durumu
Ülkemiz, depreme dayanıklı olarak yapılan yapı stokuna sahip değildir. Gölcük’ de yaşanan ve çevre illerde de yoğun olarak hissedilen 99 depremi ülkemiz için milat olmuştur. Yaşanılan bu deprem sonrasında alınan kararlar ile yeni deprem yönetmeliği oluşturulmuş ve bu yönetmeliğe göre binaların dönüşümü sağlanmıştır. Binaların güçlendirme çalışmaları da yapılmaktadır. Aynı zamanda deprem nedeni ile yaşanan büyük yıkımın maliyetini azaltabilmek adına DASK (Doğal Afet Sigortaları Kurumu) oluşturulmuştur. Yapılar için deprem sigortası zorunlu hale getirilmiştir.
Zorunlu Deprem Sigortası Nedir?
DASK güvencesi ile deprem nedeni ile yapılarda oluşabilecek zararları teminat altına almak için yapılan zorunlu poliçedir.
Deprem sigortası yapılmayan evler devredilememektedir. Elektrik, su ve doğalgaz gibi hizmetler sağlanmamaktadır.
Tüm bu veriler ışığında ülkemizde deprem çok ciddi sonuçlar oluşturacak etkiler oluşturabilmektedir. Ülkemizde yer alan 20 milyon üzerinde konutun sadece yarısından biraz fazlası sigortalıdır. Deprem bilincinin artırılması ve sigortalılık oranının artması için birçok çalışma yapılmakta ve çeşitli kampanyalar düzenlenmektedir.
Yapılan çalışmalar neticesinde henüz ülkemizde deprem sigortası yaptırmayan 7,4 milyon konut olduğu belirtilmektedir.
DASK (Doğal Afet Sigortaları Kurumu) kurulduğu 2000 yılından bugüne kadar 1 milyar üzerinde ödeme yapılmıştır.
Büyük şehirlerde yer alan yapıların sigortalılık oranları; İstanbul yüzde altmış, İzmir yüzde elli beş, Ankara yüzde elli beş ve Antalya’da yüzde ellidir.
Sigortalılık oranının en düşük olduğu iller ise Hakkâri, Gümüşhane ve Muş’tur. Ülke genelinde sigorta yapılan evlerin yarısından fazlası 0 ila 15 yaş arasındadır.
DASK verilerine göre ülkemiz bölgeleri içerisinde en yüksek sigortalılık oranı Marmara Bölgesi’ndedir. 6 milyon konutun yer aldığı bölgede 4 milyon konut sigortalıdır. Sigortalılık oranının bölgelere göre dağılımı şu şekildedir;
-
Marmara Bölgesi %70.
-
Ege Bölgesi %59.
-
İç Anadolu Bölgesi %51.
-
Doğu Anadolu Bölgesi %50.
-
Akdeniz Bölgesi %49.
-
Güneydoğu Anadolu Bölgesi %46.
-
Karadeniz Bölgesi %46,5.
Deprem sigortası, sosyal yardımlaşma ve dayanışma fonu olarak da görülebilir. Deprem sigortası yaptırılarak, olası deprem sonrası zarar gören kişilere destek verilmiş olunmaktadır.
Deprem Sigortası Nasıl Yaptırılır?
Deprem sigortası yaptırmak çok fazla prosedür içermeyen oldukça kolay bir işlemdir. En yakın sigorta acentesi ya da bankaya müracaat edilerek yaptırılmaktadır.
Zorunlu Deprem Sigortası İçin Gerekli Bilgi Ve Belgeler
Deprem sigortası için istenilen bilgi ve belgeler şu şekildedir;
-
Kimlik bilgileri.
-
Adres bilgileri.
-
Telefon bilgileri.
-
Sigorta yapılacak olan konutun adres bilgileri.
-
Sigorta yapılacak olan konutun tapu bilgileri.
-
Sigorta yapılacak olan konutun inşa yılı.
-
Sigorta yapılacak olan konutun yapı tarzı.
-
Sigorta yapılacak olan konutun kat sayısı.
-
Sigorta yapılacak olan konutun hasar durumu.
-
Sigorta yapılacak olan konutun brüt yüz ölçümü.
-
Sigorta yapılacak olan konutun kullanım şekli.
Deprem sigortası özellikleri ise şöyledir;
-
Deprem sigortası kapsamında belirlenen aylık primler bütçeye uygun şekilde belirlenebilmektedir.
-
Deprem sigortasını yenileyen kişiler her yıl indirim hakkı kazanır.
-
Afet durumunda oluşacak hasarların giderilmesi için ivedilikle çalışmalar başlanır.
-
Oluşan tazminat tutarı sigorta sahibinin hesabına yatırılır.
Ülkemizin deprem kuşağında olduğu unutulmamalıdır. Gerekli bilinçlendirme çalışmaları daha hızlı ve etkin şekilde yapılarak insanların önlem alma motivasyonu sağlanmalıdır.